Tổng quan về mụn trứng cá Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị m CÔNG TY TNHH KINH DOANH TỔNG HỢP HOÀNG DŨNG

Mụn trứng cá thông thường (mụn sần, mụn mủ, mụn đầu đen, mụn đầu trắng) là loại bệnh lý về da phổ biến nhất ở các nước phát triển. Bệnh thường gặp ở độ tuổi dậy thì, xuất hiện cùng lúc với sự thay đổi hóc-môn trong cơ thể và có thể kéo dài đến độ tuổi trưởng thành. Khoảng 80 – 90% thanh niên bị ảnh hưởng bởi mụn trứng cá ở các mức độ khác nhau, và có đến 20 – 30% trong số đó cần phải điều trị. Hiện náy số lượng người trưởng thành bị mụn trứng cá cũng ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở phụ nữ.

01Mụn trứng cá là gì?

Mụn trứng cá thường xuất hiện ở da nhờn, kèm theo đó là nổi mụn comedones (đầu đen hoặc trắng) thường gặp ở vùng mặt ngoài ra còn có thể xuất hiện ở cổ, vai, ngực và lưng.Trong các trường hợp bị mụn vừa và nặng, da trở nên ửng đỏ với sự phát triển của các nốt sần gây viêm nhiễm và mụn mủ.Mụn có thể khiến tâm lí căng thẳng, khó chịu kéo dài đồng thời có thể dẫn đến vết thâm (PIH) hoặc để lại sẹo.

Có 3 mức độ của mụn trứng cá

1. Mức độ nhẹ (Mụn đầu trắng,đầu đen – Comedonica).

2. Mức độ trung bình (Mụn có

hạt nhân vàng hoặc trắng – Papulopustulosa).

3. Mức độ nặng (Mụn bọc – conglobata)

02Cơ chế bệnh sinh của mụn trứng cá

Có 4 yếu tố chính góp phần vào sự hình thành của mụn trứng cá:

Sự tăng tiết bã nhờn	01. Sự tăng tiết bã nhờn Hiện tượng này xảy ra khi bã nhờn được sản xuất quá nhiều. Về mặt sinh lý, tuyến bã nhờn tiết ra một chất dầu gọi là bã nhờn nhằm bôi trơn tóc và da. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự sản xuất bã nhờn như hóc-môn, khí hậu, việc dùng thuốc và các yếu tố di truyền. Quá trình tiết bã nhờn bị rối loạn có thể gây nên chứng Viêm da Tiết bã, một loại viêm phổ biến khiến da bị bong tróc, đóng vảy trắng hoặc vàng ở các khu vực da nhờn như ở đầu hoặc bên trong tai.
Sự tăng sừng	02. Sự tăng sừng Sự tăng sừng là hiện tượng lớp sừng (lớp ngoài cùng của biểu bì) phía ngoài da dày lên. Những lớp tế bào chết bị sừng hóa bất thường khiến các ống dẫn của tuyến bã nhờn bị bịt kín, làm nhiễu loạn hoặc gián đoạn quá trình tiết bã nhờn. Việc da sản xuất quá nhiều bã nhờn (sự tăng tiết bã nhờn) kết hợp với việc tích tụ các lớp tế bào chết (sự tăng sừng) xảy ra ở nang lông dẫn đến sự bít tắt lỗ chân lông. Hiện tượng này khiến các vách nang phình lên, dẫn đến sự hình thành mụn đầu trắng, hoặc mụn đầu đen nếu phần bít tắt ấy ở gần bề mặt da.
Quá trình thâm nhập của vi sinh vật	03. Quá trình thâm nhập của vi sinh vật Một số vi khuẩn thông thường sống trên da một cách vô hại (propionibacteria) có thể phát triển mạnh và thâm nhập các nang bị bịt kín, dẫn đến sự hình thành các nốt sần, mụn mủ, mụn bọc hoặc mụn nang .
Sự viêm nhiễm	04. Sự viêm nhiễm Hậu quả của những hiện tượng trên khiến da ửng đỏ và viêm nhiễm. Trong một số trường hợp, các vách nang vỡ ra ở giai đoạn cuối của quá trình viêm nhiễm. Chất béo, axit béo, tế bào sừng (đã chết), vi khuẩn và các mảnh tế bào được giải phóng, tạo thành các vết viêm nhiễm rộng và sâu ở các mô lân cận.

02Các nguyên nhân và yếu tố chính gây nên mụn trứng cá

Hóc-môn: Hóc môn đóng vai trò quan trọng dẫn đến sự hình thành mụn trứng cá ở thanh thiếu niên (mặc dù mụn trứng cá có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi). Sự gia tăng một loại nội tiết có tên gọi Androgens ở cả nam và nữ trong độ tuổi dậy thì khiến bã nhờn được sản xuất nhiều hơn mức cần thiết.

Thêm vào đó, các tuyến bã nhờn trở nên nhạy cảm hơn cũng là một nhân tố liên quan đến đến sự phát triển của mụn trứng cá.

Phần lớn mụn trứng cá biến mất một cách tự nhiên sau tuổi dậy thì. Tuy nhiên vẫn cần phải có các biện pháp chữa trị hiệu quả để ngăn ngừa việc hình thành sẹo về sau.

Do tuyến bã nhờn đặc biệt nhạy cảm với hóc-môn, mụn trứng cá ở độ tuổi trưởng thành vẫn có thể xuất hiện ở phụ nữ bị mắc các bệnh liên quan đến hóc-môn như hội chứng đa nang buồng trứng. Ngoài ra, thần kinh căng thẳng cũng có thể là nguyên nhân gây mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành.

Mụn trứng cá có thể khiến tâm trạng chán nản. Vì vậy việc tìm kiếm lời khuyên từ các chuyên gia da liễu trong giai đoạn đầu bị mụn trứng cá trở nên rất quan trọng.

Vi khuẩn. Ở những người có da bị mụn, sự sản xuất bã nhờn dư thừa tạo một môi trường lý tưởng cho các vi khuẩn mụn trứng cá thường được xem là vô hại (Propionibacterium acnes) sinh sôi nảy nở. Điều này gây nên tình trạng viêm nhiễm và sự hình thành của các đốm đỏ hoặc có thể chứa mủ.

Nhiều người cho rằng những người bị mụn trứng cá thường có lối sống không sạch sẽ nhưng thực tế không phải vậy. Ngược lại, thực chất việc vệ sinh quá mức với những sản phẩm có tính tẩy rửa mạnh còn dễ khiến da bị kích ứng.

Gen cũng được cho là có ảnh hưởng đến sự phát triển của mụn trứng cá ở mỗi người. Chính vì vậy, nếu cả cha và mẹ đều bị mụn trứng cá, tỷ lệ con cái của họ mắc phải cũng sẽ cao hơn.

Các vi khuẩn mụn trứng cá vô hại (Propionibacterium acnes) có thể nhân lên gấp nhiều lần bởi quá trình sản xuất bã nhờn quá mức.

Tương tự, nếu cha mẹ có mụn trứng cá ở độ tuổi trưởng thành, con cái của họ cũng có nhiều khả năng gặp điều tương tự.

Luôn thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc bạn đang sử dụng khi tìm kiếm lời khuyên cho các vấn đề về da của mình.

Thuốc. Một số loại thuốc như steroid hoặc lithium (một loại thuốc an thần) được xác định có liên quan đến sự hình thành mụn trứng cá ở một số người.

Có rất nhiều những suy đoán liên quan đến mụn trứng cá, hầu hết đều đổ lỗi cho người bị mụn – chẳng hạn như nguyên nhân của mụn trứng cá là do da bẩn, vệ sinh kém hoặc ăn uống không điều độ, hay mụn trứng cá là bệnh truyền nhiễm. Những suy đoán này hoàn toàn không đúng với sự thật, và thậm chí có thể gây nên những lo âu không đáng có cho người bệnh vốn đã thiếu tự tin. Điều này sẽ được làm sáng tỏ bởi các bác sĩ da liễu có chuyên môn.

03Các yếu tố khác gây nên mụn trứng cá

Mặc dù không phải là nguyên nhân gây nên mụn trứng cá, một số yếu tố sau đây có khả năng khiến các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn:

Một chế độ dinh dưỡng quá nhiều cacbon hydrat (quá nhiều đường và bột)
Dùng quá nhiều sữa bò và các sản phẩm từ sữa (ngoại trừ pho mát)
Hút thuốc lá
Trang điểm khiến lỗ chân lông bị bít tắc.

Ăn các thực phẩm có chứa đường có thểkhiến các triệu chứng về mụn trứng cá của bạn trở nên trầm trọng hơn.

! Việc tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia da liễu trong giai đoạn đầu bị mụn trứng cá là rất quan trọng, kể cả đối với những triệu chứng nhẹ, bởi các liệu pháp điều trị hiệu quả có thể ngăn chặn sự phát triển của mụn và những hậu quả về sau (ví dụ như sẹo, vết thâm).

04Điều trị mụn trứng cá

Đối với nhiều người bị mụn trứng cá, các phương pháp tự chữa trị thường không mang lại hiệu quả mong muốn. Tình trạng mụn trứng cá ở những bệnh nhân này thường nghiêm trọng hơn và ở mức độ trung bình (mụn đầu trắng) hoặc nặng (mụn bọc). Dấu hiệu tốt là hiện nay đã có nhiều giải pháp điều trị hiệu quả triệu chứng mụn trứng cá. Và nếu việc trị liệu được tiến hành càng sớm thì các rủi ro tổn thương về cả thể chất lẫn tinh thần của người bệnh càng được giảm thiểu.

Việc quan trọng trước khi quyết định liệu pháp điều trị là phải nhận biết được các triệu chứng của mụn trứng cá. Các liệu pháp điều trị mụn trứng cá ở mức độ nhẹ và trung bình thường giải quyết 1 trong 4 (hoặc nhiều hơn) yếu tố gây mụn:

Giảm sự bài tiết bã nhờn, qua đó kiểm soát chứng viêm da tăng bã nhờn
Thúc đẩy quá trình bong tróc da, qua đó kiểm soát sự tăng sừng.
Tiêu diệt và ngăn ngừa sự thâm nhập của vi khuẩn
Giảm viêm nhiễm và làm dịu các nốt sần mụn mủ.

05Có những liệu pháp điều trị mụn nào?

Điều trị mụn Trứng cá bằng các thuốc bôi tại chỗ: là phương pháp thường được các bác sỹ da liễu áp dụng: có thể sự dụng đơn thuần hoặc phối hợp tùy theo mức độ bệnh và tình trạng da.Các thuốc bao gồm: thuốc bôi có tác dụng diệt vi khuẩn gây nêm mụn trứng cá, thuốc làm giảm tiết dầu, thuốc kháng sinh, thốc có tác dụng làm giảm sừng như axit salicylic, các nhóm thuốc có chứa retinoid….

Liệu pháp điều trị mụn trứng đa dạng và phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Điều trị mụn trứng cá bằng các thuốc có tác dụng toàn thân: được chỉ định trong các trừng hợp mụn trứng cá mức dộ nặng , các trường hợp mụn trứng cá đỏ, mụn viêm mủ. một sô nhóm thuốc bao gồm:

Thuốc kháng sinh (giúp tiêu diệt vi khuẩn và giảm viêm).
Thuốc tránh thai và thuốc khác mà có tác dụng điều chỉnh các rối loạn hormon (có thể hữu ích cho phụ nữ).
Isotretinoin (là thốc duy nhất có tác dụng trên tất cả là nguyên nhân gây mụn trứng cá).

Luôn thông báo cho bác sĩ về những loại thuốc đang sử dụng để tránh sự tương tác với thuốc trị mụn.

Các phương pháp điều trị mụn trứng cá công nghệ cao: Thường được áp dụng tại những trung tâm da liễu lớn do các thiết bị công nghệ cao điều trị mụn trứng cá thường rất đắt tiền và yêu cầu các bác sỹ cần phải có kinh nghiệm và được đào tạo về công nghệ một cách bài bản. Những phương pháp điều trị bao gồm:

Laser và các liệu pháp ánh sáng: có tác dụng là giảm tiết bã nhờn, tiêu diệt các vi khuẩn gây nên mụn trứng cá , đồng thời làm loại bỏ các vết thâm do mụn trứng cá để lại. Đây là biện pháp rất hiệu quả giúp nhanh chóng lạo bỏ cá tổn thương mụn trứng cá đồng thời còn giúp cho làn da trở nên mịn màng và trắng sáng .
Lột mặt nạ hóa học: thường được tiến hành bởi các bác sỹ da liễu có kinh nghiệm, giúp loại bỏ tình trạng tăng sừng làm thông thoáng lỗ chân lông đồng thời trẻ hóa làn da,. Thường áp dụng cho trường hợp mụn trứng cá đầu trắng, mụn đầu đen.

Trị mụn không sử dụng thuốc

Các dụng cụ trang điểm như bông mút và cọ phải được thay thường xuyên để giữ vệ sinh

Một số điều cần lưu ý:

Sử dụng nước ấm và sữa rửa mặt phù hợp (nước quá nóng hoặc quá lạnh có thể khiến bệnh trầm trọng hơn)
Để mụn tự biến mất một cách tự nhiên (nặn mụn có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn và thậm chí dẫn đến sẹo)
Chỉ sử dụng những sản phẩm dưỡng da không gây bít lỗ chân lông
Chỉ sử dụng những sản phẩm trang điểm không gây bít lỗ chân lông.
Rửa sạch lớp trang điểm vào cuối ngày

Cần lưu ý rằng liệu pháp điều trị mụn trứng cá cần thời gian để có hiệu quả, cho dù người bệnh có dùng thuốc hay không.

Thời gian điều trị thông thường diễn ra từ 4 đến 8 tuần, mặc dù đôi khi có thể kéo dài tới 3 tháng. Trong suốt quá trình điều trị, tình trạng mụn có thể trở nên trầm trọng hơn trước khi được chữa khỏi khiến các bệnh nhân thường chán nản và bỏ cuộc. Vì vậy, điều quan trọng là phải kiên trì tuân theo các quy trình chữa trị ngay cả khi không có tiến triển trước mắt